Tatry polskie i słowackie
Tatry dzielą się na trzy części odpowiednio do struktury geologicznej, krajobrazu i rodzaju skał: Tatry Wysokie, Tatry Bielskie, i Tatry Zachodnie. Tatry Bielskie, najwyższe partie Tatr Wysokich i prawie połowa Zachodnich leżą w granicach Słowacji. Polska posiada zaledwie 1/4 całego pasma gór. Tatry Bielskie stanowią najbliższe pasmo Bukowiny. Zaczynają się na wschodzie od Przełęczy Żarskiej - 1081 m n.p.m. i sięgają ku zachodowi do Przełęczy pod Kopą - 1756 m n.p.m. Najwyższe ich szczyty to Hawrań - 2354 m n.p.m. Płaczliwa Skała - 2148 m n.p.m. oraz Szalony Wierch - 2062 m n.p.m.
Krajobraz Tatr Bielskich nie jest specjalnie bogaty. Charakterystycznym ich rysem jest bujna roślinność. Grzbiety mają linie łagodne. ściany skaliste występują tylko w najwyższych partiach, pod stromymi szczytami. Są one zbudowane ze skał osadowych. Nazwa ich pochodzi od miasta spiskiego - Białej. Przed wojną cały masyw Tatr Bielskich stanowił prywatną własność wielkiego obszarnika i kapitalisty, księcia Hoheniohego, który założył tam rezerwat i zabronił dostępu turystom. Od Przełęczy pod Kopą po Przełęcz Liliowe - 1952 m n.p.m. ciągną się Tatry Wysokie, zbudowane z granitu. Są strome, o poszarpanych graniach i trudno dostępnych szczytach pełnych przepaścistych żlebów, urwisk i licznych wodospadów. Charakterystyczne dla nich są połacie "wiecznych śniegów" nie ginących nawet w najupalniejsze lato, pola głazów zwane maliniakami i zwietrzałych skał tworzących usypiska zwane piargami. Dziki, groŹny krajobraz sprawia silne wrażenie, spotęgowane żywą barwą górskiej roślinności prześwietlonej słońcem lub przetykanej mgłą.
Najwyższym szczytem Tatr Wysokich jest Gerlach, wznosi się on na 2663 m n.p.m. i znajduje się na Słowacji. W słowackiej części Tatr znajduje się również Łomnica - 2634 m n.p.m. i Lodowy - 2630 m n.p.m. W Tatrach polskich najwyższym szczytem są Rysy nad Morskim Okiem - 2499 m n.p.m. i świnica nad Halą Gąsienicową - 2301 m n.p.m. Urozmaicenie krajobrazu i jego piękno podnoszą liczne, grające szeroką skalą barw stawy tatrzańskie, które są pochodzenia lodowcowego. Największym z nich jest Wielki Staw w Dolinie Pięciu Stawów - liczy bowiem 34,14 ha powierzchni i 79,5 m głębokości. Drugi pod względem wielkości, to Morskie Oko o 33,29 ha powierzchni i 50,8 m głębokości. Trzecim z kolei jest Czarny Staw nad Morskim Okiem - 20,54 ha powierzchni i 79,3 m głębokości. Największe jezioro po stronie słowackiej to Szczyrbskie Pleso o 20,5 ha powierzchni i 29 m głębokości. Najwyżej położony jest Furkotny Staw Wyżni - 2154 m n.p.m., najniżej znajduje się Toporowy Stawek - 1095 m n.p.m. Tatry Zachodnie ciągną się od Przełęczy Liliowe do Przełęczy Huciańskiej. Podobnie jak Tatry Bielskie odznaczają się łagodniejszą linią grzbietów o trawiastych szczytach, spadających stromo do malowniczych dolin. Tatry Zachodnie cechuje obfitość jaskiń, Źródeł i potoków. Mają również bardzo bujną roślinność, której sprzyja skład geologiczny, gdyż góry te są zbudowane z wapieni, piaskowców i dolomitów. Niezwykle piękny krajobraz tworzą barwne doliny o mocnej zieleni, wcięte w pionowe ściany skał. Najwyższe szczyty to Bystra - 2250 m n.p.m. i Starorobociański - 2175 m n.p.m.
Szata roślinna Tatr jest odzwierciedleniem klimatu. Wskutek zmiennej wysokości występują w górach odrębne piętra roślinności. W zasadzie jest ich sześć. Oto one:
- do 1000 m n.p.m. - kraina uprawna (ziemniaki, kapusta, owies);
- do 1250 m n.p.m. - regiel dolny o przewadze lasów bukowo-jodłowych;
- do 1500 m n.p.m. - regiel górny, lasy ś wierkowe;
- do 1960 m n.p.m. - kosodrzewina, limba;
- do 2200 m n.p.m. - hale pastewne i łąki koś ne;
- do 2663 m n.p.m. - kraina porostów i nagich skał.
Z roślinności znajdującej się w Tatrach spotykamy m. in. szarotki rosnące na skałach wapiennych, złotogłów - odmiana lilii dziko rosnącej, goryczkę - gencjanę o niezwykle mieniących się i żywych barwach, goŹdziki dzikie, pachnące, litwor, szafran tatrzański czyli krokus o liliowym kwiecie, pomarańczowy kozłowiec, obuwik pospolity - wszystko rośliny podlegające ścisłej ochronie. W Tatrach spotkać można ślicznie pachnące białe storczyki. Łąki zadziwiają delikatnością i nasyceniem zieleni, wś ród której mienią się chabry, dzwonki, mieczyki, rumianki, bratki w towarzystwie mnóstwa traw o niezwykle ciekawym kształcie i kolorze. Na bardziej dzikich zboczach można spotkać dziewięciosił, piękną roślinę o biało różowym kwiecie i liściach symetrycznie rozpostartych tuż przy ziemi. Większość z wymienionych roślin jest pod ścisłą ochroną. W lasach tatrzańskich żyją dziś nieliczne jelenie, sarny, lisy, kuny, łasice, wiewiórki, zające. Blisko Tatr, w rezerwatach leśnych, znajdują się pojedyncze okazy niedŹwiedzi, rysi lub dzików. Na dużej części obszaru spotyka się wilki. świat ptaków jest liczny: dzięcioł pełzający szary, sikorka czubatka, drozd wodny o białej piersi, żyjący nad potokami, żółty trznadel, rdzawoczerwone jarząbki, szpaki, jaskółki, skowronki, głuszce, jastrzębie - oto okazy najczęściej występujące. Rzadziej występuje orzeł przedni i skalny oraz kania. Jesienią, w czasie odlotu ptaków, często na Bukowinie można obserwować klucze bocianów, gromady jaskółek i innych ptaków odpoczywających tu przed dalszą trudną drogą przez góry. Potoki również są pełne życia. Znajdują się w nich różne gatunki ryb, jak głowacze, pstrągi, lipienie - wszystkie pozostające pod ochroną. Pod ochroną są również lasy. W czasie ostatnich wojen prawie zupełnie wytępiono niektóre cenne gatunki drzew, jak cis i limbę.