Pieniny Środkowe - Właściwe

Pieniny Środkowe lub Pieniny Właściwe – jest to najbardziej atrakcyjna część pasma Pienin. Od strony zachodniej sąsiadują z Pieninami Spiskimi, od strony wschodniej  z Pieninami Małymi. Pieniny Środkowe ciągną się od wsi Czorsztyn i Niedzica do przełomu Dunajca między Krościenkiem a  Słowacką Leśnicą. Ich najwyższym szczytem są Trzy Korony, a konkretnie jedna z turni szczytowych – Okrąglica o wysokości 982 m n.p.m. Długość pasma wynosi to ponad 12 km, szerokość około 3,5–4 km, powierzchnia całkowita ponad 35 km². Większość ich obszaru objęta jest ochroną i stanowi część Pienińskiego Parku Narodowego.

Pieniny Właściwe dzielimy na: Pieniny Czorsztyńskie – położone w zachodniej części, pomiędzy Przełęczą Szopka, a Przełęczą Snozka i Wąwozem Szopczańskim; Masyw Trzech Koron – ciągnący się pomiędzy przełęczą Szopka a Wąwozem Szopczańskim i przełomem Dunajca; Pieninki – pomiędzy Dunajcem a doliną Pienińskiego Potoku.

Niektórzy do Pienin Właściwych zaliczają też Grupę Golicy, ciągnącą się od doliny Leśnickiego Potoka do doliny Lipnika. Grupa jest strukturalnie połączone z Masywem Trzech Koron, analogiczna jest budowa geologiczna, krajobraz i przyroda. Aczkolwiek większość przyłącza Grupę Golicy do  Pienin Małych. Główny grzbiet biegnie od Wdżaru poprzez Majerz i Macelak do przełęczy Szopka, gdzie skręca na północny wschód i przechodzi w grań Pieninek: Bajków Groń, Czerteź i Sokolicę, zaś 2 najwyższe szczyty – Trzy Korony i Nowa Góra znajdują się z boku grani głównej. Łącznie w Pieninach Właściwych wyróżnia się kilkadziesiąt szczytów i ponad sto turni, o wysokości 300–450 m ponad dna dolin.

Pieniny Środkowe zbudowane są głównie z wapieni - skał osadowych. Przełęcze między szczytami są w większości płytkie i łagodne, stoki szczytów są asymetryczne; od północnej strony łagodniejsze, od południowej z reguły urwiste i najeżone skałami oraz turniami. Gęsto porośnięte są lasami, ale występują w nich liczne turnie, skałki i zbocza o nagich i bardzo stromo (często pionowo) podciętych ścianach. Szczególnie atrakcyjne pod tym względem są bardzo strome i wysokie (dochodzące do 300 m) urwiska skalne od strony Dunajca. W niektórych miejscach doliny mają charakter skalnych wąwozów.

Pieniny Właściwe są najatrakcyjniejszą pod względem krajobrazu i przyrody częścią Pienin i są licznie odwiedzane przez turystów. Pod względem liczby turystów zajmują w Polsce drugie po Tatrach miejsce. Zawdzięczają to atrakcyjności krajobrazowej i przyrodniczej, dobrze zorganizowanej bazie turystycznej i noclegowej, źródłom wód mineralnych, sanatoriom w Szczawnicy, bogatej historii tych terenów i licznym jej zabytkom np. Pieniński Zamek. Atrakcją na europejską skalę jest spływ tratwami przełomem Dunajca. Podobne widoki jak ze spływu Dunajcem zapewnia spacer tzw. Drogą Pienińską. Również speleolodzy mają pole do badań i penetracji w licznych tutaj jaskiniach. Teren jest turystycznie łatwy, przepaściste miejsca zabezpieczone zostały barierkami. W kilku budynkach Pienińskiego Parku Narodowego można bezpłatnie zapoznać się z przyrodą regionu. Głównymi punktami wypadowymi do zwiedzania Pienin Centralnych są: Krościenko nad Dunajcem, Szczawnica Zdrój, Sromowce Niżne oraz Czorsztyn.