Przełom Białki pod Krempachami
Rezerwat Przełom Białki pod Krempachami to niedługi przełom rzeki Białki, pomiędzy skałkami Kramnicą 688 m n.p.m. i wysokości względnej 65 m, na prawym brzegu i Obłazową 670 m n.p.m., wysokości względnej 47 m, na lewym. Oprócz dwóch dużych skał są jeszcze dwie mniejsze jedna z nich to Okrągła Skałka. Formalnie rzecz biorąc rezerwat należy do dwóch regionów Kramica znajduje się w Pieninach Spiskich a Obłazowa w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej. Granicę stanowi rzeka Białka. W rzeczywistośći obydwie te skały są tego samego pochodzenia i były kiedyś jeden masyw. Białka przez wieki przecięła je na pół tworząc 100 m przełom. Kory Białki wyścielone jest przyniesionymi z Tatr podczas otoczakami granitowymi. W 1931 utworzono w tym regionie rezerwat przyrody na powierzchni 7,5 hektarów w 1959 potwierdzono jego status prawny i zwiększając powierzchnię do 8,51 hektara. Rezerwat utworzono ze względu na unikalne walory przyrodnicze, krajobrazowe i naukowe tego niesamowitego miejsca. Występuje tutaj reliktowa roślinność naskalna oraz archeologiczne zabytki.
Skały zbudowane są białych wapieni krynoidowych i czerwonych wapieni bulastych poprzetykanych ceglastoczerwonymi marglami. Występują w nich dwa groty oraz 9 metrowa Jaskinia Obłazowa. Badania archeologiczne prowadzone w latach 1985 - 1992 doprowadziły do odkrycia w Jaskini Obłazowej śladów człowieka z różnych epok - od środkowego i górnego paleolitu po średniowiecze. Są to najstarsze odnalezione ślady obecności człowieka w Pieninach pochodzą one sprzed 40 tysięcy lat. Podczas badań prowadzonych w latach 1989-1995 w jaskini znaleziono między innymi dobrze zachowany, pochodzący sprzed 30 tysięcy lat bumerang z ciosu mamuta jest to najstarszy bumerang na świecie. Znaleziono także szczątki zwierząt z owego okresu między innymi nosorożca włochatego, lwa jaskiniowego, hieny jaskiniowej. Wejście do jaskini jest niestety zamknięte. Ponadto na ścianach Obłazowej widoczne są skamieniałości, głównie jurajskie amonity.
Źródło: Przełom Białki pod Krempachami
